کد مطلب:28260 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:146

گزینش کارگزاران شایسته












1380. امام علی علیه السلام - در عهد نامه اش به مالك اشتر -: هریك از تهی دستان را بر زمامدار، حقّی است به اندازه ای كه زندگی اش را سامان دهد و زمامدار، چنان كه باید، از عهده آنچه خداوند بر او واجب كرده، برنیاید، جز با كوشش و یاری جُستن از خداوند و آماده كردن خویش بر همراهی حق و پایداری در انجام دادن آنچه بر او آسان باشد یا دشوار.

از میان لشكریانت، آن را كه از نظر تو برای خدا و پیامبر و امام خود، خیرخواه تر است، به فرماندهی برگزین؛ كسی كه دامنش پاك تر و بُردباری اش بیشتر است؛ از میان آنان كه دیر به خشم آیند، و به پذیرش پوزش، تن دهند و بر ناتوانان رحمت آورند، و در برابر قوی دستان، سر فرود نیاورند، و از آن كسان كه درشتی، آنان را بر نمی انگیزد و ناتوانی، آنان را بر جای نمی نشانَد.

به آنان كه صاحب فتوّت و بزرگ منشی اند و از خاندانی پارسایند و از سابقه ای نیكو برخوردارند، نزدیك شو. سپس به دلیران و رزم آوران و بخشندگان و جوان مردانی كه بزرگواری و خوبی ها را در خود فراهم آورده اند، نزدیك باش. پس در كارهای آنان، چنان بیندیش كه پدر و مادر، نسبت به فرزندان خویش می نگرند...

پس در كار كارگزاران خویش بیندیش و آنان را پس از آزمون، به كار گمار و به میل خود و بدون مشورت، آنان را به كار مگیر كه این [ خودسری و خودرأیی]، شاخه های ستم و خیانت را گِرد آورد. چنین افرادی را از میان كسانی كه تجربه و حیا دارند و از خاندان های شایسته كه در مسلمانی قدمتی بیشتر دارند، جستجو كن؛ زیرا كه آنان، دارای خُلق و خویی گرامی ترند و آبرویشان، محفوظتر و طمعشان، كم تر و عاقبت نگریشان، فزون تر است...

البته در گزینش آنان، تنها به خواست و اطمینان و خوش گمانی خود، اعتماد مكن؛ چرا كه شخصیت ها برای جلب نظر زمامداران، به آراستن ظاهر و خوش خدمتی می پردازند؛ ولی در پسِ آن، از خیرخواهی و امانتداری نشانی نیست؛ لیكن آنان را به خدمتی كه برای كارگزاران نیكوكارِ پیش از تو عهده دار آن بوده اند، بیازمای و بر كسی اعتماد كن كه نیكوترین اثر را در میان همكاران داشته و به امانتداری، از همه شناخته شده تر است كه این، نشانه خیرخواهی تو برای [ دینِ ]خدا و كسانی است كه كار آنها را بر عهده گرفته ای.

بر سرِ هریك از كارهایت رئیسی بگمار كه بزرگیِ كار، او را ناتوان نسازد و بسیاری اش، وی را پریشان نكند. هر عیبی كه در دیوانداران تو باشد و تو از آن بی خبر باشی، بر عهده توست.[1].

1381. امام علی علیه السلام - در عهدنامه اش به مالك اشتر -: برای سرپرستی كارها، پرواپیشگان، اهل دانش و اهل سیاست را برگزین.[2].

ر. ك: ص 156 (كنار نهادن كارگزاران عثمان.









    1. نهج البلاغة: نامه 53، تحف العقول: 132 و 137 و 139، دعائم الإسلام: 357/1 و 361/1.
    2. تحف العقول: 137، دعائم الإسلام: 361/1.